มิติใหม่ “ธุรกิจแห่งการบอกลา” เพื่อออกแบบชีวิตหลังความตายให้สร้างสรรค์
ธุรกิจการดูแลหลังความตายกำลังเปลี่ยนโฉม โดยได้รับแรงผลักดันจากการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี และความคาดหวังของผู้บริโภคที่พัฒนาไปตามยุคสมัย จากเดิมเป็นเรื่องที่เต็มไปด้วยพิธีกรรมและข้อห้าม อุตสาหกรรมนี้ได้กลายเป็นพื้นที่แห่งโอกาสสำหรับความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรม ในขณะเดียวกันศักยภาพทางเศรษฐกิจก็ขยายตัวอย่างรวดเร็ว ทำให้อุตสาหกรรมการดูแลหลังความตายเป็นส่วนสำคัญของระบบเศรษฐกิจโลก
หนึ่งในแง่มุมที่น่าสนใจที่สุดคือการนำความคิดสร้างสรรค์เข้าสู่พิธีกรรมและการรำลึกถึง การปฏิบัติพิธีศพแบบดั้งเดิมถูกปรับเปลี่ยนเพื่อสะท้อนเรื่องราวส่วนตัวและความละเอียดอ่อนทางวัฒนธรรม ตัวอย่างเช่น ในประเทศญี่ปุ่น พิธีศพที่มีชีวิต (Seizensō) ช่วยให้บุคคลสามารถออกแบบและเข้าร่วมพิธีของตนเองก่อนเสียชีวิตจริง ซึ่งเป็นวิธีการที่ช่วยเตรียมความพร้อมเพื่อลดภาระให้กับครอบครัว นอกจากนี้ ยังมีโครงการที่ใช้การออกแบบเชิงสร้างสรรค์ เช่น สุสานที่ระลึกที่เน้นศิลปะและการเชื่อมโยงกับธรรมชาติ ซึ่งช่วยเปลี่ยนทัศนคติเชิงลบเกี่ยวกับความตายให้กลายเป็นเรื่องที่มีความหมายและสง่างาม
เทคโนโลยีดิจิทัลยังกลายเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังในการปรับเปลี่ยนวิธีที่ผู้คนให้เกียรติและระลึกถึงคนที่รัก นวัตกรรมที่ขับเคลื่อนด้วย AI เช่น “Rememory” ของ Deep Brain AI ช่วยให้ครอบครัวสามารถโต้ตอบกับภาพจำลองดิจิทัลของผู้ล่วงลับได้ กระแสความสนใจ #DeathTok บน TikTok ส่งเสริมการสนทนาเชิงสร้างสรรค์เกี่ยวกับความโศกเศร้า โดยใช้ความตลกและแชร์ประสบการณ์ร่วมกัน ช่วยทำให้การพูดคุยเกี่ยวกับความตายเป็นเรื่องปกติ ความเปิดกว้างทางดิจิทัลนี้ช่วยให้ผู้คนสำรวจความตายในวิธีที่ทั้งเป็นการบำบัดและสร้างชุมชน นอกจากนี้ยังมีบริการเก็บรักษามรดกดิจิทัล เช่น แพลตฟอร์ม Chptr และ GoodTrust ซึ่งช่วยให้ครอบครัวสามารถรวบรวมและแบ่งปันความทรงจำของผู้ล่วงลับได้ในรูปแบบที่ยั่งยืนและสร้างความอบอุ่นทางจิตใจ
ความยั่งยืนเป็นอีกพื้นที่หนึ่งที่ความคิดสร้างสรรค์เปล่งประกาย Megatrend สำหรับแนวปฏิบัติที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมได้ก้าวเข้าสู่อุตสาหกรรมการดูแลหลังความตาย นำไปสู่การเพิ่มขึ้นของงานศพรักษ์โลก (Green Funerals) เช่น การทำปุ๋ยหมักมนุษย์ (Terramation) และการเผาศพด้วยน้ำ (Aquamation) ซึ่งใช้น้ำแทนไฟ แนวปฏิบัติเหล่านี้ไม่เพียงลดปริมาณการปล่อยคาร์บอน แต่ยังสร้างแรงบันดาลใจให้เกิดการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่เป็นนวัตกรรม เช่น โถเถ้ากระดูกย่อยสลายได้ และเพชรที่ระลึกของ Eterneva ซึ่งสร้างจากเถ้ากระดูก การผสานความยั่งยืนเข้ากับศิลปะทำให้อุตสาหกรรมนี้ดึงดูดใจผู้บริโภคยุคใหม่ที่ให้ความสำคัญเรื่องความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมควบคู่ไปกับความสำคัญทางอารมณ์ อีกหนึ่งปรากฏการณ์ที่น่าสนใจคือ Death Cafés ซึ่งเป็นกิจกรรมเชิงสังคมที่เปิดพื้นที่ให้คนทั่วไปพูดคุยเกี่ยวกับความตายอย่างเปิดเผยและไม่เป็นทางการ Death Cafés เหล่านี้ช่วยลดความกลัวและความเข้าใจผิดเกี่ยวกับความตาย และสร้างความเข้มแข็งในชุมชนที่เน้นความเข้าใจและการสนับสนุนซึ่งกันและกัน
ในขณะที่ความคิดสร้างสรรค์กำลังปรับเปลี่ยนมิติทางอารมณ์และวัฒนธรรมของการดูแลหลังความตาย โอกาสทางเศรษฐกิจก็มีความโดดเด่นไม่แพ้กัน ด้วยประชากรโลกที่มีอายุเกิน 60 ปี และคาดว่าจะเพิ่มขึ้นเป็น 2 เท่าภายในปี 2050 ความต้องการบริการดูแลหลังความตายจึงคาดว่าจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะตลาดงานศพรักษ์โลกในปี 2021 มีมูลค่าถึง 570 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และคาดว่าจะเติบโตที่ 8.7% ต่อปี ไปจนถึงปี 2030 โดยเฉพาะตลาดพรีเมียมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่กำลังเติบโต บริษัทอย่าง Nirvana Asia เป็นผู้นำตลาดด้วยบริการที่ครอบคลุมตั้งแต่การจัดหาแปลงฝังศพตามหลักฮวงจุ้ย ไปจนถึงสวนอนุสรณ์ระดับราชวงศ์ ตอกย้ำว่าการปรับเปลี่ยนให้เหมาะกับบุคคลและความพิเศษสามารถกระตุ้นราคาพรีเมียมได้ นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างของ Solace ซึ่งเป็นสตาร์ทอัปในสหรัฐอเมริกา ที่นำเสนอบริการเผาศพที่ส่งตรงถึงผู้บริโภค ทำให้กระบวนการง่ายขึ้นสำหรับครอบครัว และยังคงรักษาความโปร่งใสและความสามารถในการจ่ายได้
การเติบโตของอุตสาหกรรมยังสร้างผลกระทบเชิงบวกต่อสังคม เช่น การลดทรัพยากรสิ้นเปลือง การกระตุ้นเศรษฐกิจในท้องถิ่นผ่านงานศพที่ใช้วัสดุจากชุมชน และการสร้างงานในภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้การให้ความสำคัญเรื่องความยั่งยืน ยังช่วยเสริมภาพลักษณ์ของอุตสาหกรรมในฐานะผู้มีส่วนร่วมในการปกป้องโลก
ที่มาภาพ:
https://www.6gworld.com/exclusives/this-ai-lets-you-talk-to-your-deceased-loved-ones
https://www.cbc.ca/news/canada/montreal/montrealer-s-company-turns-ashes-of-the-dead-into-diamonds-1.4650140
https://oaktreememorials.com/blogs/end-of-life-planning/what-is-terramation-exploring-the-revolutionary-approach-to-human-composting
|https://www.boycestudio.com/blogs/news/what-is-aquamation
https://mynirvana.my/nv/nirvana-branches/semenyih/nirvana-memorial-garden-semenyih
https://www.yahoo.com/lifestyle/modern-death-cafes-very-much-100012829.html?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly93d3cuZ29vZ2xlLmNvbS8&guce_referrer_sig=AQAAABqmPmA0Kxd5GTieQsLqYaRngKwmzcFYO6VM_sB-2z3TvaKaQjG40Jemh4tRCcb19X-7z3eOKP38pc919FsvdabFiqbuctCW8h8RCvfnoEjBkxTbRflIDzTR-UY6n_FDZXVHKEbhw4fUx5JWtAOfGqFxnWbbVJKSfMVtwB9MbwyZ