“ธุรกิจครอบครัว” กระดูกสันหลังระบบเศรษฐกิจสกอตแลนด์
สกอตแลนด์ ดินแดนแห่งเนินเขาที่ปกคลุมด้วยต้นฮีเธอร์ น้ำตกที่ไหลเชี่ยว และแม่น้ำสายเย็น ไม่เพียงแต่มีทิวทัศน์ที่งดงาม แต่สิ่งที่ทำให้ประเทศนี้มีความพิเศษยิ่งขึ้น คือระบบเศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยธุรกิจชุมชนและการบริหารงานในรูปแบบธุรกิจครอบครัว ซึ่งเป็นรากฐานที่มั่นคงของความสำเร็จในหลายอุตสาหกรรม
ธุรกิจครอบครัวในสกอตแลนด์ไม่เพียงเป็นแหล่งสร้างรายได้ แต่ยังสะท้อนค่านิยมทางสังคมที่สำคัญ การดำเนินงานแบบครอบครัวไม่ได้หมายถึงเพียงการส่งต่อธุรกิจจากรุ่นสู่รุ่น แต่ยังรวมถึงการสืบทอดหลักการ วัฒนธรรมการทำงาน และการดูแลชุมชนท้องถิ่น รายงานของ Family Business United พบว่าธุรกิจครอบครัวถือเป็นกระดูกสันหลังของระบบเศรษฐกิจในสหราชอาณาจักร (UK) โดยคิดเป็นประมาณ 25% ของ GDP และมีส่วนในการจ้างงานถึง 45% ของการจ้างงานทั้งหมด รายชื่อ 100 อันดับแรกของธุรกิจครอบครัวในสกอตแลนด์ประกอบด้วยธุรกิจที่หลากหลาย เช่น Walker's Shortbread, Johnstons of Elgin และ James Donaldson and Sons ซึ่งดำเนินกิจการมานานหลายชั่วรุ่น ธุรกิจเหล่านี้ไม่เพียงสร้างงาน แต่ยังมีบทบาทสำคัญในการสร้างรายได้ทางภาษีให้กับประเทศอีกด้วย
หนึ่งในตัวอย่างที่โดดเด่นคือ McLaren Packaging ซึ่งก่อตั้งขึ้นในปี 1979 โดยจิม แมคลาเรน (Jim McLaren) ธุรกิจนี้เริ่มต้นจากการเป็นผู้จัดจำหน่ายกล่องลูกฟูกสำหรับอุตสาหกรรมวิสกี้ และเติบโตจนกลายเป็นผู้นำด้านบรรจุภัณฑ์ที่หลากหลาย ความสำเร็จของ McLaren Packaging มาจากการบริหารงานแบบครอบครัวที่เน้นนวัตกรรมและความยืดหยุ่น สามารถปรับตัวได้อย่างรวดเร็วเมื่อเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงในตลาด และยังคงรักษาความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นกับชุมชนท้องถิ่น
mclarenpackaging.com/news/new-design-and-manufacturing-facility-in-stirling-opened
ในแง่ของการรับรู้ของลูกค้า ธุรกิจครอบครัวมักถูกมองว่าน่าเชื่อถือมากกว่า และสามารถสร้างแบรนด์ที่มีเอกลักษณ์แข็งแกร่งได้ตั้งแต่เริ่มต้น นอกจากนี้ ธุรกิจครอบครัวยังถือเป็นแหล่งบ่มเพาะบุคลากรที่มีศักยภาพในการเป็นผู้ประกอบการและสร้างสรรค์นวัตกรรมใหม่ ๆ ทำให้สามารถส่งเสริมการเติบโตขององค์กรได้อย่างยั่งยืนในระยะยาว
นอกเหนือจากอุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์ที่ประสบความสำเร็จในสกอตแลนด์แล้ว ยังมีธุรกิจครอบครัวประเภทอื่น ๆ ที่สร้างชื่อเสียงและประสบความสำเร็จอย่างมาก เช่น House of Bruar ธุรกิจค้าปลีกที่ตั้งอยู่บนถนนสาย A9 ระหว่างเมืองเอดินบะระและอินเวอร์เนส จำหน่ายสินค้าพื้นเมืองสกอตแลนด์ระดับไฮเอนด์ เช่น ผ้าทวีด เสื้อสเวตเตอร์แคชเมียร์ และคุกกี้ชอร์ตเบรด ความสำเร็จของ House of Bruar มาจากคุณภาพของสินค้าและการดึงดูดนักท่องเที่ยวต่างชาติ โดยเฉพาะชาวอเมริกัน ซึ่งมีจำนวนเพิ่มขึ้นถึง 16% ในปีที่ผ่านมา การเติบโตนี้สะท้อนถึงความสามารถของธุรกิจครอบครัวในการใช้ประโยชน์จากการท่องเที่ยวเพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจท้องถิ่นและสร้างรายได้อย่างมหาศาล (ที่มา: bloomberg.com)
drapersonline.com/people/the-drapers-interview/the-drapers-interview-the-house-of-bruar
อีกหนึ่งธุรกิจที่กำลังมาแรงในสกอตแลนด์ คือการผลิตไซเดอร์ เมื่อ 10 ปีก่อน สกอตแลนด์มีผู้ผลิตไซเดอร์เชิงพาณิชย์เพียง 4 รายเท่านั้น แต่ปัจจุบันจำนวนผู้ผลิตได้เพิ่มขึ้นเป็น 28 ราย สิ่งที่อยู่เบื้องหลังความสำเร็จนี้คือการสร้างภาพลักษณ์ให้ไซเดอร์เป็นเครื่องดื่มที่สามารถดื่มได้ในโอกาสเดียวกับไวน์ และยังสามารถจับคู่กับอาหารต่าง ๆ ได้อย่างลงตัว แม้ว่าสกอตแลนด์จะไม่มีภาพจำทางประวัติศาสตร์ในการเป็นผู้ผลิตไซเดอร์ที่ยาวนานเหมือนบางประเทศ แต่ประเทศนี้ได้ตั้งเป้าหมายใหญ่ในการผลักดันให้สกอตแลนด์กลายเป็น “ไซเดอร์แห่งโลกใหม่” นอกจากนี้ผู้ผลิตไซเดอร์ของสกอตแลนด์ยังมีความกระตือรือร้นในการใช้วัตถุดิบท้องถิ่น โดยเฉพาะแอปเปิลของสกอตแลนด์ ซึ่งได้รับการยกย่องว่าสามารถนำมาผลิตไซเดอร์ที่มีคุณภาพเยี่ยมได้ (ที่มา: heraldscotland.com)
scottishapples.co.uk/the-wee-scottish-cider-company-producer
อย่างไรก็ตาม การดำเนินธุรกิจในพื้นที่ห่างไกลของสกอตแลนด์นั้นมาพร้อมกับความท้าทาย การขาดแคลนแรงงานเป็นปัญหาที่สำคัญ เนื่องจากคนหนุ่มสาวย้ายออกจากพื้นที่เพราะราคาที่อยู่อาศัยสูงขึ้น และการที่สหราชอาณาจักรตัดสินใจออกจากสหภาพยุโรป (Brexit) ยังก่อให้เกิดอุปสรรคในการจ้างงานพนักงานจากยุโรป แม้ว่าจะมีความท้าทายเหล่านี้ แต่การผสมผสานระหว่างการบริหารงานแบบครอบครัว ความคิดสร้างสรรค์ และความเข้มแข็งของชุมชน จะเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยให้ธุรกิจในสกอตแลนด์ปรับตัวและเติบโตได้อย่างยั่งยืน